‘Ruimte met regels’: Meer vrijheden, meer wrijving
‘Ruimte met regels’, dat is de slogan die op 1 juli de term ‘intelligente lockdown’ heeft opgevolgd. De regels zijn duidelijk, maar wat die ruimte in de praktijk inhoudt blijft voorlopig nog even aftasten. Op anderhalve meter afstand natuurlijk. Het is aan handhavers om daarop toe te zien, maar hoe gaat handhaving in zijn werk, nu we in tijden van COVID-19 stapsgewijs meer vrijheid krijgen?
In eerdere blogs beschreef ik al dat er volgens deskundigen drie fasen zijn te onderscheiden in de aanpassing van ieders gedrag aan de huidige bijzondere omstandigheden:
- De beginfase van schok en desoriëntatie, waarin onder meer hamstergedrag optrad.
- De tweede fase van begrip en berusting, waarin sprake was van stabilisatie en normalisatie, maar die eindigde in een het-is-nu-wel-goed-zo-mentaliteit.
- De derde fase, waarin weerstand tegen de maatregelen opkomt en regels steeds meer worden overtreden.
Afgaande op de vele kritische geluiden zitten we nu in die derde fase. Ik zie het ook om mij heen gebeuren. In de supermarkt rent iedereen weer door elkaar, mensen komen weer in groepen bij elkaar en steeds vaker zie je dat mensen elkaar weer een hand geven, elkaar kussen of omhelzen. Tegelijkertijd zien we dat de overheid de maatregelen versoepelt. Stap voor stap mag er weer veel meer, hoewel dat niet voor iedereen snel genoeg gaat. Beide zaken – verminderde acceptatie van de maatregelen door de burger en versoepeling van de maatregelen door de overheid – lijken elkaar bovendien te versterken.
Balans tussen voorzichtigheid en realiseerbaarheid
Het RIVM zegt heel duidelijk ‘wij weten ook niet alles’, expliciet en tussen de regels door. De algemene strekking van de adviezen – en daarmee van het overheidsbeleid – is echter dat we gaandeweg de juiste maatregelen moeten treffen. Voorzichtigheid is daarbij troef, maar dat mag niet doorslaan. Daar is al sprake van, zo meent een groeiende groep mensen die het hele coronagebeuren zat is en bewust regels overtreedt.
Ook de horeca worstelt met de afweging tussen hospitality (gastvrijheid, goede bediening, klanten een goed gevoel geven) aan de ene kant en naleven van de regels aan de andere kant. De coronaregels stroken niet met de genoemde hospitality-gedachte en zijn niet altijd financieel haalbaar, maar een boete van duizenden euro’s kan eveneens de nekslag betekenen in deze toch al krappe tijden.
Geen eenduidige oplossing
Vaststellen wat in deze omstandigheden de juiste manier van handhaving is, is moeilijk. Dat geldt zeker voor de handhavers die in het openbaar vervoer en in de openbare ruimte elke keer maar weer de juiste beslissing moeten nemen, al dan niet onder druk. Via kanalen als Facebook, YouTube en internetfora heb ik bijvoorbeeld al genoeg filmpjes voorbij zien komen van burgers die de discussie en in het ergste geval de fysieke confrontatie aangaan. Wat doe je als een horecagast binnen of op het terras zich nergens iets van aantrekt? Moet het niet dragen van een mondkapje altijd tot een boete leiden? Wat te doen bij demonstraties?
Iedere situatie is anders, dus hier valt ook geen eenduidig antwoord op te geven. Handhavers moeten daarom de ruimte krijgen om in al deze gevallen de beste beslissing te nemen. Daar zijn ze immers ook in getraind. Daarnaast is het van groot belang om de situaties te blijven vastleggen. Deze informatie fungeert namelijk als leidraad in het structureel verbeteren van je aanpak. Bij een incidentele overtreding kun je afhankelijk van de omstandigheden nog enigszins meegaand zijn, maar een terras waar de regels steevast met de voeten worden getreden, kan met het oog op de volksgezondheid wellicht beter worden gesloten.
Contact
Kortom, de versoepeling van de regels en tegelijkertijd een afnemende naleving van de nog wel bestaande regels levert voor handhavers een complexe situatie op. Om zicht te houden op de ontwikkelingen en eventuele problematiek, kunnen wij ondersteunen bij het stroomlijnen en automatiseren van de processen die hierbij komen kijken.
Wij horen graag hoe wij van dienst kunnen zijn. Voor meer informatie, neem contact op met:
Ruud van Wijk – email: ruud.vanwijk@oporde.nu – tel. 06-51501036
Jeroen Lugte – email: jeroen.lugte@oporde.nu – tel. 06-83603797
Rick van der Hel – email: rick.vanderhel@oporde.nu – tel. 06-55717973
