juli 2021

Gedurende de recentste lockdown werden de recreatiegebieden al veelvuldig gebruikt voor illegale bijeenkomsten, vaak gepaard gaande met geluidsoverlast, intimidatie en overmatig alcohol- en drugsgebruik. Hoewel het huidige natte weer anders suggereert, zitten we nu bovendien midden in de zomermaanden, een periode waarin de overlast in de recreatiegebieden in andere jaren alleen maar toenam. Nu de lockdown ten einde is en we steeds meer ruimte krijgen, moeten we alert zijn dat van die ruimte geen misbruik wordt gemaakt. 

De evenementensector is daar al op voorbereid,  zo meldt De Telegraaf. “We zijn zeer alert op inhaalgedrag door jongeren die het gevoel hebben dat ze misschien nog net iets harder moeten feesten dan normaal”, aldus Berend Schans, directeur van de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF). De leden van zijn koepelorganisatie zijn door het Trimbos-instituut gewaarschuwd voor de risico’s, nu de heropening van de evenementensector in volle gang is. Verslavingsexperts wijzen op het gevaar van overcompensatie en dus een grotere mate van alcohol- en drugsgebruik. Daar komt bij dat na zo lange tijd zonder feestjes mogelijk de fysieke tolerantie is afgenomen.   

Deze verontrustende mix van factoren speelt natuurlijk niet alleen in de officiële evenementensector, waar in zekere zin nog sprake is van een gecontroleerde omgeving. In de recreatiegebieden kunnen we eenzelfde ontwikkeling verwachten, met daarnaast nog de realiteit dat toezicht houden en handhaven hier een stuk moeilijker is.

Nachtelijke problematiek

Met name in de nachten vindt in recreatiegebieden veel plaats wat voor sommigen dan wel voor recreatie mag doorgaan, maar wat de meeste van ons daar toch vooral niet moeten willen hebben. Denk aan feesten waar de muziek hard is en de drugs nog harder, illegale straatraces, prostitutie en zwaardere criminele activiteiten. Die misstanden zullen vanwege overcompensatie mogelijk tijdelijk verergeren, maar zijn helaas van alle tijden.

Om ook in de recreatiegebieden de controle te houden, moeten we daarom aan de voorkant zorgen dat deze activiteiten klein blijven en voorkomen dat ze doorgroeien in een situatie die we lastiger in de hand hebben. Daarvoor is de inzet van menskracht noodzakelijk. Handhavers en toezichthouders moeten in een vroeg stadium ter plekke zijn, ter ontmoediging en om in te grijpen wanneer dat nodig is.

Als je bij zulke misstanden er niet aan de voorkant bij bent, zit je altijd opgescheept met de schade van bijvoorbeeld rondscheurende quads, (drugs)afvaldumpingen en ‘feestgangers’. In financieel én maatschappelijk opzicht is het daarom beter om er vroeg bij te zijn. Achteraf herstellen is namelijk een moeilijke zaak, gezien de vele verschillende diensten die erbij betrokken zijn en het ontbreken van een gezamenlijke pot waaruit de kosten worden betaald, laat staan dat je de veroorzaker kunt achterhalen.

Maak er een show van

Om de recreatiegebieden als een welkome plek voor iedereen te behouden, moeten we voorkomen dat ongewenste activiteiten zich hier concentreren. Zet daarom bij de toegangsweg(en) de grootste politiewagen neer die je kunt vinden. Desnoods zet je er een oude ME-bus neer, maak er maar een show van. Positioneer agenten duidelijk in het zicht en laat hen geregeld een rondje maken. Even een praatje maken, zodat de mensen zien dat je er bent. Kan iets niet door de beugel, deel dan een waarschuwing uit en wanneer daar geen gehoor aan wordt gegeven, voer de overtreders in de volle openbaarheid weg.

Helaas zijn hier niet altijd de middelen voor beschikbaar. Tegenwoordig wordt er namelijk vaak informatiegestuurd gewerkt. Dat heeft zeker zijn voordelen, maar betekent ook dat de problematiek er eerst moet zijn voordat extra middelen beschikbaar komen. Het gevolg is dat we tot die tijd moeten roeien met de riemen die we hebben.  

Stel grenzen en treed op als één overheid

In ‘mijn’ gemeenten laat ik al in de recreatiegebieden stevige jongens van de handhavingsdienst rondlopen en met de aanwezigen een praatje maken. Zoals gezegd gaat het om zien en gezien worden. Vooral in de loop van de avond is het dan ook belangrijk dat zij nog meerdere rondes maken. Bovendien rijden de handhavers rond in de grootste auto die we hebben, je wilt immers indruk maken.

Laat daarnaast ook de politie langskomen en samen met de toezichthouders over het terrein lopen. Zo laat je zien dat er één overheid is. Stel duidelijke grenzen en maak duidelijk dat je met de handhaving geen ruzie moet maken. De meeste mensen zullen daaraan gehoor geven.

Datzelfde geldt voor afschrikken bij de toegangswegen. Als je hier een opzichtige auto van de handhaving neerzet met wat mensen erbij, draaien een heleboel potentiële overlastgevers al bij de eerste aanblik om. Dat gaat op voor de overgrote meerderheid en hoe later op de avond het wordt, hoe meer mensen we zien omdraaien en weggaan. Zij hebben door dat ze hier vanavond niet moeten zijn, maar zij denken dat niet voor niets. Wie geen kwaad in de zin heeft, zal dat immers niet zo snel denken.

Iedereen met goede bedoelingen is welkom

Een andere optie is het hele recreatiegebied afsluiten, maar dat werkt alleen als het goed in het zicht ligt en de toegangswegen adequaat zijn te controleren. Anders komt alsnog iedereen binnen. Dat kost niet alleen veel menskracht, ook weer je daarmee mensen die enkel komen om in het gebied te recreëren. Zij zijn de dupe van een paar rotte appels.

Iedereen met goede bedoelingen moet van harte welkom zijn, anders schiet je het doel voorbij. Als er overdag een salsashow wordt opgevoerd, mogen mensen klagen wat ze willen, maar dan moeten ze maar ergens anders gaan zitten. Als ’s avonds een groot aantal getunede auto’s bij elkaar staat en de motoren flink wat toeren maken, is dat natuurlijk een ander verhaal. In dat geval wil je er zo snel mogelijk bij zijn, want met hoe meer zij zijn, hoe minder zij zich aantrekken van de handhaving.

Vroeg ingrijpen moet daarom in de recreatiegebieden het devies worden. Daarmee valt in financieel én maatschappelijk opzicht veel te winnen.